Veel reizigers die de zeldzame berggorilla’s bezoeken, beschrijven de gorilla tracking als één van de hoogtepunten van hun reis naar Oeganda. Kom oog in oog te staan met deze ‘Gentle Giants’ en de indrukwekkende zilverrug: een unieke ervaring!
Waar kunt u de berggorilla bezoeken?
Op dit moment is het mogelijk om de berggorilla te bezoeken in twee nationale parken in Oeganda: Bwindi Impenetrable National Park en Mgahinga Gorilla National Park. In Rwanda kunt u de ‘Gentle Giants’ bezoeken in Volcanoes National Park. Daarnaast leeft een kwart van de berggorilla’s in Virunga National Park. Dit is het oudste nationale park ter wereld en ligt in de Democratische Republiek Congo, pal aan de grens met Oeganda en Rwanda.
Met Habari Travel bezoekt u standaard de berggorilla’s in Bwindi Impenetrable National Park. Verblijft u langer in Kisoro? Dan kunt u ervoor kiezen om ook de berggorillafamilie in Mgahinga Gorilla National Park te bezoeken.
Is gorilla tracking zwaar?
Of de gorilla tracking zwaar is, is afhankelijk van de afstand en de route die genomen moet worden. Soms duurt een gorilla tracking een uur, maar het kan ook voorkomen dat de tracking vijf of zes uur duurt. U loopt hoe dan ook in berggebied en zal af en toe moeten stijgen en dalen. Omdat er geen normale paden in het regenwoud zijn, worden meestal wissels van wilde dieren gevolgd, vooral wissels van bosolifanten. Het is verbazingwekkend hoe smal die wissels zijn. Soms is het alweer overwoekerd door de snelgroeiende bodembedekkers en moet er met een panga, een soort kapmes, een pad gehakt worden.
Sinds een paar jaar kunt u vooraf in Bwindi Impenetrable National Park aangeven dat u aan een wat lichtere tocht wilt deelnemen. Bijvoorbeeld vanwege leeftijd of gezondheid. Dit moet u vooraf bij boeking aan Habari Travel melden. Habari Travel kan echter geen garantie geven dat dit dan ook daadwerkelijk gebeurt. Eén en ander is afhankelijk van het aantal bezoekers en de locaties waar de berggorilla’s zich bevinden. Bedenk ook dat als u naar een makkelijk te bereiken familie gaat, u misschien al binnen een kwartier tot half uur contact maakt. Na een uur bij de gorilla’s keert u dan weer terug naar het hoofdkwartier. U bent dan ongeveer twee uur op pad geweest, terwijl u misschien op een uur of zes gerekend had.
Hoe groot is de kans u berggorilla’s ziet?
De kans dat u berggorilla’s ziet is bijna 100%. Met name in Bwindi Impenetrable National Park komt het door de aanwezigheid van 11 berggorillafamilies zelden voor dat er geen contact is. Bij een gorilla tracking wordt er tot 15.00 uur geprobeerd contact te zoeken. Mocht dit onverhoopt niet lukken, dan dient er omgekeerd te worden. In dat geval krijgt u een deel van uw geld terug. Naast het feit dat het rond de evenaar om ongeveer 18.30 al donker is, leven er in het regenwoud ook wilde dieren als de eerder genoemde bosolifant. In het donker zijn deze dieren veel meer in hun element dan wij mensen met onze beperkingen. Er zouden gevaarlijke situaties kunnen ontstaan, ondanks dat de rangers altijd gewapend zijn. Ook de smalle paadjes in het regenwoud kunnen het best bij daglicht gelopen worden.
Maar, om eventuele twijfels weg te nemen: het is in het meer dan 20-jarige bestaan van Habari Travel slechts 2x voorgekomen dat er geen contact is geweest.
Video: Oeganda Tourism Board
Wat kunt u verwachten tijdens de gorilla tracking?
De beslissing is genomen. Via Habari Travel heeft u een gorilla permit gekocht voor een gorilla tracking. Door een goede voorbereiding kunt u op de dag van de gorilla tracking zelf veel meer genieten van uw ontmoeting met de berggorilla’s in Oeganda.
Schoenen
Voor bergwandelen heeft u goede en stevige (berg)schoenen nodig. De voeten en enkels moeten voldoende steun krijgen, terwijl de zolen een goede grip moeten hebben op de vaak modderige paden. Laat u goed adviseren in speciaalzaken met outdoorbenodigdheden.
Handschoenen
Tijdens de gorilla tracking zult u moeten klauteren en soms takken, stammen, lianen of rotsen moeten beetpakken om naar boven te komen of af te dalen. De kans dat u dan met uw blote handen ergens ingrijpt, een doorn, netels of een scherpe steen, is aanwezig. Ook kan er op de plek waar u uw hand plaatst een insect zitten die meteen steekt of bijt. Het is aan te bevelen om goede en sterke tuinhandschoenen aan te schaffen en deze te dragen bij het stijgen of dalen. Tijdens het samenzijn met de gorilla’s kunnen ze uit.
Gaiters
Naast het beschermen van de handen is het ook verstandig om de onderbenen te beschermen. Als de gorilla’s in de buurt zijn, moet u soms een ‘shortcut’ nemen. Dit betekent vaak door dichte aanplant diagonaal de helling op of af.
U zult zich dan een weg door de ondergroei moeten banen. De schenen kunnen het zwaar te verduren krijgen door terug zwiepende twijgen of takken, dunnen lianen, doorns en andere vegetatie. Het is aan te bevelen in dat geval stevige gaiters te dragen. Dit zijn beschermkappen die u over uw schoenen en de broek kunt dragen om de onderbenen te beschermen. Ook voorkomen ze dat er takjes, steentjes, water, modder en… safarimieren in de schoenen komen tijdens de gorilla tracking.
Er is een grote sortering gaiters te koop, maar kies een stevige kwaliteit. Deze gaiters kunt u uiteraard gedurende uw gehele verblijf in Afrika gebruiken. Ze zijn nuttig tijdens de chimp walk, maar ook bij een wandelsafari of swamp walk.
Bij gebrek aan gaiters is het ook mogelijk de broekspijpen in de sokken te stoppen.
Regenkleding
De kans op regen in het oerwoud is altijd aanwezig. Het kan een bui van een kwartier zijn, maar het kan, afhankelijk van de tijd van het jaar, ook een paar uur regenen. Schaf daarom goede regenkleding aan. Bij voorkeur lichtgewicht en ademend. Denk ook aan een regenhoes voor uw rugzak.
In plaats van een regenjack en regenbroek kunt u ook een poncho overwegen. Zeer praktisch en snel aan te trekken als het plotseling gaat regenen. Er zijn poncho’s met een uitsparing voor de rugzak.
Het enige nadeel van poncho’s is dat u soms wat moeilijk door de zeer dichte ondergroei komt. De poncho kan namelijk achter takjes of doorns blijven hangen. Het is vooraf niet te zeggen of u tijdens de gorilla tracking de dichtste gedeelten van het oerwoud moet doorkruisen.
Druivensuiker en energierepen
Koop een paar pakjes druivensuiker en energierepen (zogenaamde power bars) om de suikerspiegel op peil te houden. Tijdens de tocht, zeker als die lang duurt, kunt u er behoefte aan krijgen. Stijgen en dalen kunnen zeer inspannend zijn. Dan is een oppeppertje in de vorm van druivensuiker of een energiereep welkom.
Een dag voor de gorilla tracking
De ochtend van de tracking is alles een beetje hectisch. Er is weinig tijd omdat u op tijd op het verzamelpunt moet zijn. Zoek uw spullen de dag ervoor bij elkaar en leg ze gereed. Ook is het verstandig om bijtijds met de keuken van onze lodges en hotels te regelen dat u ‘s ochtends een lunchpakket wilt meenemen.
Waar moet u allemaal nog meer aan denken bij de gorilla tracking?
- Minstens twee liter water per persoon. Door de inspanningen verliest u veel vocht. Voorkom uitdroging, ook als het regent!
- Een droog paar sokken. Laat deze achter in het voertuig waarmee u naar het startpunt bent gebracht. Heeft u natte voeten gekregen? Dan is het bijzonder aangenaam om direct na de gorilla tracking droge sokken aan te kunnen trekken. Zorg eventueel ook voor een paar droge schoenen in de auto.
- Eventueel een verrekijker en een fotocamera.
- Probeer alles wat u mee wilt nemen in een zogenaamde dagrugzak te stoppen. Houd de handen vrij. Bij wat zwaardere inspanningen gaat alles wat u moet dragen irriteren.
- Draag de riemen van camera en/of verrekijker kruislings over de schouder. Hiermee voorkomt u dat u de nek- en rugspieren te veel belast. Bij opspelende spieren weegt zelfs een lichtgewicht verrekijker ‘kilo’s’.
- Neem uw paspoort mee, want daar wordt bij de gorilla tracking om gevraagd.
Het is zover: we gaan de berggorilla’s bezoeken!
Gorilla tracking betekent doorgaans vroeg uit de veren. U moet absoluut op tijd op het verzamelpunt zijn. Indien u niet op tijd bent, wordt uw plek aan een reservedeelnemer gegeven. Voordat u op pad gaat, is er eerst een briefing. Van alle deelnemers aan de tocht, maximaal acht personen, worden de persoonsgegevens d.m.v. uw paspoort gecontroleerd en geregistreerd.
Na het welkomstwoord deelt de leidende ranger de regels mee:
- De rangers zijn de baas. Zij begeven zich iedere dag in het oerwoud en zijn de specialisten. Hun aanwijzingen dienen zonder enige discussie opgevolgd te worden. Zij zijn verantwoordelijk voor uw veiligheid en welzijn, maar ook voor die van de berggorilla’s!
- Zieke mensen mogen absoluut niet mee met de gorilla tracking. Zij krijgen een deel van hun geld terug en kunnen – tegen betaling van een lager bedrag – een natuurwandeling maken onder leiding van een gids.
- Blijkt tijdens de tocht dat u ziek bent, dan gaat u onder begeleiding van een ranger terug naar het verzamelpunt. Er vindt dan geen restitutie plaats. Men wil koste wat kost voorkomen dat de berggorilla’s in gevaar worden gebracht met voor hun fatale menselijke ziektes.
- De mogelijkheid bestaat om op het verzamelpunt een wandelstok mee te nemen. Deze stok kan u steun geven gedurende de tocht. Het is geen verplichting, maar wel een aanrader.
- Hoewel u ze waarschijnlijk niet zult zien, zijn er ook ‘onzichtbare’ rangers en soldaten aanwezig bij de gorilla tracking. Zij zorgen voor uw veiligheid en beschermen de gorilla’s tegen stropers.
- Wilt u een foto maken of even van het landschap genieten, sta dan eerst stil alvorens te kijken of te fotograferen. U loopt hoofdzakelijk over smalle paadjes, wissels geheten, gemaakt door oerwouddieren. Eén moment van onoplettendheid kan u 50 meter lager op de helling doen belanden.
- Bij 99,9% van alle tochten, kan men de berggorilla’s zien. Toch bestaat er een zeer kleine kans dat u geen berggorilla’s ziet. U ontvangt dan een deel van het geld terug. De hele tocht wordt dan als een natuurwandeling gezien.
- Men probeert tot 15.00 uur visueel contact te krijgen met de gorilla’s. Daarna moet de terugtocht worden aanvaard. We moeten absoluut vermijden om in het donker in het oerwoud te zijn. Afdalen in het donker kan namelijk levensgevaarlijk zijn. Ook een ontmoeting met bosolifanten kan tot gevaarlijk situaties leiden. Maar bedenk dat de rangers er alles aan zullen doen om u bij de gorilla’s te brengen. Hun tomeloze inzet en bereidwilligheid is erg groot.
- Als het grote moment daar is, moet u uw spullen achterlaten. Er blijft altijd bewaking achter. ‘Bewapend’ met een eventuele camera of verrekijker, die mag u uiteraard meenemen, nemen de rangers u mee naar de plek waar een groep berggorilla’s zich ophoudt.
- U mag een uur bij de berggorilla’s verblijven. Geniet van dit unieke moment en laat het gewoonweg over u heenkomen. Houd rekening met de andere deelnemers van het gezelschap. Heeft u de gorilla’s goed kunnen zien, sta uw plek dan af aan iemand die achter u staat.
- De afstand tot de gorilla’s moet ten minste 7 meter bedragen. Dit is om te voorkomen dat de dieren met voor hen gevaarlijke ziektes in aanraking komen én omgekeerd, dat u in aanraking komt met voor u gevaarlijke ziektes.
- Het is niet te vermijden dat de gorilla’s zelf wel dichterbij komen. Luister naar de aanwijzingen van de rangers.
- Praat, indien nodig, op een laag en zacht geluidsniveau.
- Zowel de zilverrug als de jonge mannetjes kunnen schijnaanvallen uitvoeren. U loopt geen gevaar.
- De berggorilla’s tolereren u in hun directe leefomgeving, ondanks hun slechte ervaringen met mensen in de afgelopen decennia. Dit betekent overigens niet dat ze tam zijn. Het zijn en blijven wilde dieren. Respecteer ze en beschaam hun vertrouwen niet.
- Kijk de zilverrug niet in de ogen en trommel niet op de borst.
- Schud niet met takken of stammen.
- Laat geen vuil achter tijdens de gorilla tracking, maar neem alles weer mee terug. Neem een plastic zakje mee waarin u het afval kunt verzamelen.
Indeling van de bezoekersgroepen
De bezoekers worden op het oog ingedeeld, waarbij ouderen en qua gezondheid en conditie zwakkere personen naar de snelst en makkelijkst te bereiken families zullen gaan. Jongeren en mensen met een gemiddelde conditie mogen naar families die soms wat lastiger te bereiken zijn.
Inhuren van dragers
Het tempo van de groep wordt bepaald door de langzaamste deelnemers. Deze wordt door de rangers vooraan geplaatst en ze houden dit goed in de gaten. Het is wellicht verstandig om een drager in te huren voor het dragen van uw rugzak. De kosten zijn ongeveer 15 US-dollar per drager. U moet dit niet zien als een vorm van neokolonialisme. De dragers zijn vaak studenten die op deze manier wat bijverdienen. U helpt ze dus alleen maar door ze in te huren. En ze helpen u een handje met de stevige klim en afdalingen. De keuze is aan u. Zowel rangers als dragers zijn zeer hulpvaardig en doen er alles aan om de dag voor iedere deelnemer te laten slagen. Er worden gedurende de gorilla tracking voldoende pauzes ingelast. Vergeet niet om regelmatig te drinken, u heeft het echt nodig.
De ontmoeting met de berggorilla’s
Vanaf het moment van de ontmoeting mag de groep 1 uur bij de berggorilla’s blijven. Dit klinkt niet lang, maar is echt voldoende. U krijgt volop de gelegenheid om de dieren te bekijken en eventueel te fotograferen of te filmen. Houd rekening met uw groepsgenoten, dus ook met degenen die geen camera’s bij zich hebben. Zij hebben net zoveel recht op een goede plek als de personen met een camera.
Afdaling en beloning
Na het bezoek moet er ook nog teruggelopen worden. Hoewel het stijgen langs de hellingen soms zwaar is, kan de afdaling ook veel van u vergen. Goed schoeisel is bij de afdaling nog belangrijker dan bij het stijgen. Afhankelijk van de afstand kan de terugtocht ook nog 1 à 2 uur duren. Houd het hoofd erbij, pas goed op bij het afdalen en let goed op waar u uw voeten neerzet. Blijf geconcentreerd tot u weer op een vlak stuk bent. Wilt u bijvoorbeeld een foto van de prachtige omgeving maken, sta dan eerst stil voordat u een foto schiet. Als u even niet oplet, kunt u zomaar uitglijden.
Beneden aangekomen wacht er nog een kleine ceremonie. En hoewel souvenirs in Oeganda niet zo makkelijk te koop zijn als in bijvoorbeeld Kenia of Tanzania, worden ze uiteraard wel verkocht. Met name rond de nationale parken biedt de lokale bevolking bijvoorbeeld houtsnijwerk aan. Door een souvenir te kopen, helpt u niet alleen de mensen in hun levensonderhoud. U vergroot ook hun betrokkenheid bij de bescherming van hun omgeving. Het beschermen van de berggorilla’s, maar ook de bescherming van het oerwoud en haar andere bewoners, is een zaak die ons allemaal aangaat.
U ontvangt bovendien een gorilla tracking certificaat waarop staat dat u de berggorilla’s in Oeganda heeft bezocht. Een mooi aandenken aan een bijzondere dag waar u ook jaren later nog met veel plezier aan terug zult denken.
Gorilla tracking in Bwindi Impenetrable Forest National Park
De meeste mensen die met Habari Travel reizen, zullen voor het eerst berggorilla’s bezoeken in Bwindi Impenetrable National Park. Met 11 families en ruim 400 gorilla’s is de kans dat u de ‘gentle giants’ treft hier namelijk verreweg het grootst. Deze gorilla’s trekken bovendien veel minder rond dan de Virungagorillafamilie in Mgahinga Gorilla National Park.
Vanuit onze accommodatie is het circa anderhalf uur rijden naar de Rushagasector in het zuiden van Bwindi Impenetrable National Park. Hier kunnen vijf gorillafamilies bezocht worden. De bezoekers met een gorilla permit verzamelen zich bij de ‘Office’: het UWA-bezoekerscentrum. Nadat de gegevens van de deelnemers genoteerd zijn, vindt er een briefing plaats. Bij deze briefing wordt duidelijk gemaakt wat de spelregels zijn voor een bezoek aan de berggorilla’s.
In groepjes van 8 gaat u vervolgens met een gids op pad. Afhankelijk van waar de gorilla’s zich bevinden, duurt de tocht een half uur tot 6 uur. Een prachtige unieke reis te voet door ongerept Afrikaans bergoerwoud. Er zijn geen paden en het is klauteren en klimmen door de vegetatie. Per dag mogen de gorillafamilies, per familie, door 1 groep van maximaal 8 personen bezocht worden. Dit bezoek duurt 1 uur en die tijd is de moeite van de tocht meer dan waard. Het is een unieke belevenis om oog in oog te staan (soms op zeer korte afstand) met deze fascinerende dieren.
De gorilla habituation experience
Het is ook mogelijk om hier de Gorilla Habituation Experience te doen in plaats van de standaard Gorilla Tracking. Dan gaat u met een groep onderzoekers en een ‘habituation team’ op zoek naar de ‘Gentle Giants’.
Gorilla tracking in Mgahinga Gorilla National Park
Naast de gorilla tracking in Bwindi Impenetrable National Park is het ook mogelijk om de berggorilla te bezoeken in Mgahinga Gorilla National Park. Er is in dit park één gehabitueerde groep, de Nyakagezi groep. Het probleem van gorilla tracking in Mgahinga Gorilla National Park is dat deze Nyakagezi groep rondtrekt in het grensgebied met Rwanda en de Democratische Republiek Congo. Ze zijn dus niet altijd ‘beschikbaar’ om bezocht te worden.
Mgahinga Gorilla National Park is heel anders dan Bwindi Impenetrable National Park. Bwindi is zeer dicht begroeid met vegetatie waardoor het soms letterlijk ondoordringbaar is. Mgahinga is meer open en daardoor makkelijker om er doorheen te trekken, op zoek naar berggorilla’s. Ook hier is het ’s ochtends vroeg verzamelen bij het verzamelpunt in het park. Hier worden de persoonlijke gegevens genoteerd, instructies gegeven en bestaat de mogelijkheid een drager in te huren. Daarna gaat u op pad, vergezeld van gewapende rangers in verband met de aanwezige kafferbuffels en bosolifanten die in het park rondzwerven.
Ondanks het feit dat de meerderheid van de reizigers Bwindi Impenetrable National Park bezoekt om kennis te maken met de berggorilla, kunnen wij een gorilla tracking in Mgahinga Gorilla National Park van harte aanbevelen. Niet alleen zien de berggorilla’s er daar net wat anders uit, ook het nationale park heeft een totaal andere uitstraling.
Gorilla tracking in Rwanda
In Volcanoes National Park in Rwanda leven 12 gorillafamilies. Ook hier moet u vroeg uit de veren, worden groepen ingedeeld op fitheid en krijgt u voorafgaand aan de tocht een briefing. Tijdens een klim van 30 minuten tot enkele uren door het park, bereikt u hoogten van 2.500 tot 4.000 meter. Gelukkig zijn er dragers die u kunnen helpen met klimmen en het dragen van uw spullen. In het algemeen is het bezoeken van de berggorilla’s in Rwanda iets toegankelijker. Daar staat echter tegenover dat u ruim het dubbele betaalt voor een gorilla permit in Rwanda.